ایمنی کارگاه‌‌های خیاطی و الزامات بهداشتی

سلامت و ایمنی کارگاه‌های خیاطی

اگر شما در کارگاه خیاطی و یا در خانه با چرخ خیاطی کار می‌کنید لازم است نکات ایمنی کار خود را بدانید و آگاهانه محیط کارتان را به امنیت بالا برسانید.یادتان باشد پیشگیری نشانه درایت و دوراندیشی شماست. پس به نکات زیر توجه کنید:

1- مطمئن شوید که کف‌­ها از هرگونه اقلام غیرضروری در زمانی‌ ­که شما در حال کار کردن روی پروژه هستید، تمیز هستند. حرکت کردن آزادانه در فضای اطرافتان و انجام امور، شرط اصلی برای انجام کار همراه با احساس لذت است.

2- مکان خیاطی باید به گونه­‌ای باشد که چیزهای آویزان از دیوارها یا قفسه­‌ها نتوانند بیفتند، خسارتی وارد کنند یا به شخصی صدمه بزنند.
3- تمیز و مرتب کردن کارگاه پس از پایان کار به ایجاد بهترین محیط برای خیاطی کمک خواهد کرد. ابزارها را در جعبه­‌های خود، مواد خام را در مکان­‌های مربوط به آن‌­ها و قطعات را در جعبه‌­هایشان قرار دهید.

مرتب کردن کلی و سریع فضای کار، بهتر است آخرین کاری باشد که شما قبل از ترک فضای کارگاه انجام می­‌دهید. اگر در میان انجام یک پروژه هستید، چیزهایی را که استفاده نخواهید کرد، مرتب کرده و تنها آن‌­هایی را که ضروری هستند نگه دارید.

بنابراین زمانی که مجددا به کارگاه بیایید، با فضایی آماده و تازه برای کار مواجه می­‌شوید.
4- در فضای مربوط به خیاطی از خوردن و آشامیدن به ویژه در اطراف دستگاه­‌ها و پارچه­‌ها اجتناب کنید.
5- بعد از اتمام کار همیشه روغن، گردوغبار و سایر مواد قابل اشتعال موجود روی تجهیزات را تمیز کنید.
6- در سراسر کارگاه با فواصل مناسب ظروف زباله گذاشته شود تا اجسام زاید و بی­‌مصرف در سطح کارگاه ریخته نشود.
7- تمام تجهیزات و ابزارهای تیز را به صورت صحیح و ایمن نگه دارید. کشوها، بخش‌­های ویژه­‌ی قفسه­‌ها، جعبه­‌ها یا هر چیزی که برای نگهداری اشیای خطرناک استفاده می­‌شود را از استفاده­‌ی اشخاص دیگر محفوظ نگه دارید.

8- اقلام تیز مانند قیچی­، سوزن­، سنجاق­، دستگاه برش، سنجاق قفلی­ و غیره، بهتر است در جاهایی که قابل قفل شدن هستند، نگهداری شوند.
9-برای سوزن­ و سنجاق­‌های شکسته از یک شیشه­‌ی خالی استفاده کنید که دارای درپوشی خاص و باز کردن آن دشوار باشد.
10-هیچ­گاه ابزارهای تیز مانند تیغ، قیچی، کاتر، بشکاف، سوزن را در جیب خود نگذارید.

11- هنگام کار با قیچی برقی آستین­‌ها را بالا بزنید و دستکش به دست نکنید.
12-استفاده از وسایل حفاظت انفرادی مانند لباس کار، دستکش، ماسک و غیره ضروری است.

13-چنانچه ضعف چشم دارید حتما از عینک استفاده کنید.
14-قبل از شروع به کار شال گردن، ساعت، النگو و انگشتر را از خود دور کنید. استفاده از جواهرات و چیزهایی که ممکن است به داخل دستگاه‌­ها کشیده شود را به حداقل برسانید. به جای استفاده از لباس­‌های تنگ، بلند، یا خیلی گشاد، لباسی راحت و متناسب با بدن خود بپوشید.

موهای بلند باید به پشت بسته شوند. همیشه در هنگام خیاطی، کفش­‌های بسته بپوشید.
15- به سیم­‌های بدون روپوش یا دارای زدگی که در آن جریان برق برقرار است، هرگز دست نزنید.

16- سنجاق­‌ها با وجود کوچک بودن، باعث صدمات بزرگی می­‌شوند. هرگز آن­‌ها را در دهان خود نگذارید. از یک کوسن آهنربایی یا کوسن مچی مخصوص سنجاق استفاده کنید.

چرخ خیاطی – ایمنی کارگاه های خیاطی

1- هنگام دوخت یعنی در حین حرکت سوزن چرخ توجه خود را کاملا به چرخ خیاطی بدهید.

2- انگشت هایتان را تا حد ممکن از قطعات متحرک چرخ خیاطی دور کنید.(مراقب انگشتان خود باشید ۶۰%حوادث خیاطی مربوط به فرو رفتن سوزن در انگشت است.برای جلوگیری از این مورد می‌توانید از محافظ انگشت استفاده کنید.)

3-هنگامی که ماشین پارچه­‌های ضخیم، درزهای بزرگ یا دکمه­‌ها را می‌­دوزید، به آرامی بدوزید، زیرا ممکن است سوزن بشکند و قطعات کوچک به سمت چشم یا صورت شما پرتاب شود.

4- وقتی ماشین دوخت در حال استفاده نیست، نباید دو شاخه­‌ی آن در پریز برق باشد. حتما پس از اتمام کار دو شاخه را از پریز خارج کنید.

5- هنگام بالا و پایین رفتن سوزن، کاملا مواظب باشید؛ به طوری که هنگام دوخت به ماشین دوخت توجه کنید.

6- انگشتان را از تمام قطعات متحرک دور نگه دارید، به خصوص مواظب انگشتان خود در اطراف سوزن باشید.
هنگام نخ کردن سوزن، تعویض سوزن، نخ کردن یا تعویض ماسوره، تعویض پایه یا کارهای دیگر، ابتدا کلید اصلی ماشین دوخت را خاموش کنید.

7- اگر لامپ روشنایی چرخ خیاطی قدیمی است، آن را با لامپی روشن­‌تر، با رنگی گرم­‌تر تعویض کنید. لامپ­‌های قدیمی هنگامی که برای مدت طولانی روشن باشند، بسیار داغ می­‌شوند.
8- قبل از تعویض لامپ، دو شاخه را از برق بیرون بیاورید.

9- اجازه ندهید سوزن چرخ خیاطی روی سنجاق‌ها برود.

10- از سوزن‌های خم شده به هیچ وجه استفاده نکنید.

11- لامپ چرخ خیاطی خود را با لامپی جدید و با نور گرم تر تعویض کنید. هنگام تعویض دوشاخه را از برق بکشید‌.

12-برای نخ کردن سوزن، تعویض سوزن، نخ کردن یا تعویض ماسوره و تعویض پایه، کلید اصلی ماشین دوخت را خاموش کنید.

13- بکارگیری درست از سیم چرخ خیاطی از مهمترین نکات در ایمنی کارگاه یا اتاق کار است.دوشاخه سیم را از قسمت سیم نگیرید و آن را با قسمت دو شاخه از پریز جدا کنید.

14- هر ماه یکبار سیم چرخ ها را چک کنید و اگر در نقطه ای دچار اتصالی یا ساییدگی شدند حتماً آن‌ها را تعمیر کنید و به هیچ وجه خودتان به سیم آسیب دیده دست نزنید.

15- برای تمیز کردن بدنه چرخ خیاطی و پدال آن از یک پارچه تمیز، خشک، نرم و بدون پرز استفاده کنید.هرگز مایعات شیمیایی را به کار نبرید و هیچ گونه ماده‌ای روی چرخ خیاطی نپاشید.

16- تعمیر چرخ خیاطی فقط باید توسط نمایندگی‌های مجاز انجام شود پس خودتان چرخ را باز نکنید.

17- جهت پیشگیری و احتیاط هر سال و یا هر دو سال یکبار چرخ خیاطی برای سرویس ببرید.

برای اطلاعات بیشتر درباره الزامات استاندارد چرخ خیاطی به این استاندارد ملی ایران مراجعه کنید:

الزامات ویژه چرخ های خیاطی ISIRI 1562

https://crtosh.mcls.gov.ir/fa/rules/standards-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%d8%af%d8%a7%d8%b1%d8%af%d9%87%d8%a7

کار با اطو- ایمنی کارگاه‌های خیاطی

1- پس از پایان کار، اتو را از پریز برق بیرون بکشید تا کاملا سرد شود. سپس آن را جمع کنید و در جای محفوظ قرار دهید.
2- در فاصله­‌ی کار، اتو را روی پایه­‌ی مخصوص بگذارید و هرگز آن را عمودی قرار ندهید، زیرا به مجرد کوچک­‌ترین تکان خواهد افتاد.
3- قبل از وصل کردن اتو به جریان برق از سلامت سیم و پریز مطمئن شوید.
4- برای اتوهای سنگین یا دستگاه­‌های پرس باید مکانی برای نگهداری تعیین شود تا هنگامی که استفاده نمی­‌شوند در آن جا قرار گیرند. تخته­‌ی اتوی تاشو مکان مناسبی برای این کار نیست.

اندازه های میز و صندلی-ایمنی کارگاه‌های خیاطی

1- نحوه نشستن پشت میزمد نظر داشته باشید تا ارتفاع کار مناسب باشد، سر و ساق پا در وضعیت راحت باشد، از وضعیت غیرطبیعی بدن جلوگیری شود، مصرف انرژی تقلیل یابد و از انقباضات غیرضروری ماهیچه­‌های پشت جلوگیری شود.

اگر نمی­‌توانید از ساعات طولانی خم بودن روی کار اجتناب کنید، فعالیت­‌های خود را با دیگران جابه­‌جا کنید یا استراحت کوتاهی داشته باشید.

2-ارتفاع صندلی قابل تنظیم باشد و این ارتفاع باید در حدود ارتفاع زانو باشد.

3- ارتفاع پشتی قابل تنظیم باشد و بتواند ناحیه­‌ی گودی کمر را پر کند.

4- سطح نشیمنگاه متناسب باشد.

5-فاصله­‌ی افقی پشتی صندلی تا لبه­‌ی جلوی آن بیش از طول ران نباشد.

6- صندلی به حد کافی ثابت و محکم باشد و آزادی حرکت در هر جهت را به وجود آورد.

7- ارتفاع میز کار با توجه به نوع کار ایستاده یا نشسته انتخاب شود. میزها را باید با افراد بلند قد منطبق کرد، زیرا برای افراد کوتاه قد می­‌توان با تخته­‌های زیرپایی و غیره تطابق لازم را به عمل آورد. کاربرد میزهای نامناسب برای افراد بلند قد موجب دردهای ماهیچه‌­ای و خستگی­‌های زودرس می­‌شود.

8- در وضعیت ایستاده برای انجام کارهای سنگین به تناسب سنگینی کار، سطح میز باید در حدود آرنج باشد.

9- برای کار در وضعیت نشسته، ارتفاع مناسب میز کار باید چند سانتی­متر پایین­‌تر از آرنج باشد. در این میزها پاها باید جای کافی برای حرکت داشته باشند. به همین دلیل وجود کشو در زیر میز و انتخاب رویه­‌ی کلفت برای میزها توصیه نمی­‌شود.

10-نبودن نور کافی باعث خستگی چشم و سردرد می­‌شود، پس باید چراغ قابل تنظیم بر محیط بتابد تا دیدن کار را آسان کند.

11-اگر فاصله­‌ی دست و چشم حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتی­‌متر باشد، نیرو و مهارت دست به حداکثر ممکن می­‌رسد.
12-از حرکات غیرطبیعی و خم شدن بدن پشت میز اجتناب کنید ( خم شدن بدن و سر به یک طرف به مراتب از خم شدن به جلو خسته­‌کننده‌­تر است).

13- چنانچه برای آرنج­‌ها، ساعد و یا دست­‌ها نقطه­‌ی اتکایی تعبیه کنیم، انقباض­‌ها به حداقل می­‌رسد.

14- حرکات بازو باید در جهات همانند یا مقابل انجام شوند.
15- تا حد امکان سعی شود که کارها در حالت نشسته و یا به صورت متناوب نشسته و ایستاده انجام شود.

سلامت و ایمنی کارگاه های خیاطی

1- محیط کار حتما و حتما باید نور کافی داشته باشد.

2- تهویه مناسب هم یکی از ضروریات محیط کار خیاطی است.

3- کف اتاق کار باید مرتب باشد تا هیچ وسیله ای مانع از حرکت آزادانه شما در فضا نشود.

4- هنگام مصرف میان وعده یا ناهار به جای خارج از اتاق کار خود بروید و هیچگاه روی میزکار خود چیزی نخورید.

ایمنی ابزار کار برای ایمنی کارگاه های خیاطی

1-قیچی، سوزن، رولت خیاطی، سنجاق ته گرد، بشکاف، آهنربا، کاتر، آچار، پیچ گوشتی و سوهان مهمترین ابزار‌ها دستی در کار خیاطی هستند.

2- هر چند وقت یکبار آن‌ها را بررسی کنید و در صورت وجود عیب و نقص آن‌ها را تعمیر یا تعویض کنید.

3- هر نوع ابزار تیز مانند قیچی،سوزن، سنجاق، دستگاه برش و سنجاق قفلی را در جعبه ها و قفسه هایی که قابل قفل شدن هستند بگذارید.

4- سوزن‌های شکسته را در قوطی با درب کاملاً محکم قرار دهید.

5-چسب‌ها، رنگ‌ها و مواد سفید کننده را در قفسه‌های قفل دار نگه دارید.

حتما از جا سوزنی استفاده کنید.

6-با آهنربا سوزن‌های ریخته شده را جمع کنید.

قوانین استاندارد 5Sبرای ایمنی کارگاه های خیاطی

• تفکیک اقلام ضروری و غیر ضروری از هم
• مرتب کردن و مشخص کردن مکان هر وسیله ای
• تمیزکاری و نگهداری محیط به صورت خیلی تمیز
• استانداردسازی و تدوین دستورالعمل ها برای حفظ تداوم آراستگی
• فرهنگ سازی برای انجام عادت افراد به انجامصحیح کارها

استانداردهای بین المللی و الزامات ایمنی کارگاه‌های خیاطی

استاندارد‌های عمومی

ISO 9001: 2015 (استاندارد بین المللی سیستم مدیریت کیفیت)
ISO 14001: 2015 (استاندارد بین المللی سیستم مدیریت زیست محیطی)
ISO 45001: 2018 (استاندارد بین المللی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی)

HSE-MS (استاندارد بین المللی سیستم مدیریت ایمنی – بهداشت – محیط زیست)
ISO 10002: 2018(استاندارد بین المللی سیستم شکایت مشتریان)
ISO 10004: 2018 (استاندارد بین المللی سیستم رضایت مندی مشتریان)

ISO 10006: 2017 (استاندارد بین المللی مدیریت کیفیت در پروژه‌ها (مدیریت پروژه)
CRM (استاندارد بین المللی مدیریت ارتباط با مشتریان)
۵S (پنچ اصل ساماندهی بهبود محیط کار (مدیریت آراستگی سازمان)

استاندارد های تخصصی و الزامات ایمنی کارگاه های خیاطی

ISO 10668:2010 (استاندارد بین المللی نشان برتر (ارزیابی و ارزشگذاری برند)
ISO 8559-1:2017 (استاندارد بین المللی طراحی اندازه لباس و تعریف و اندازه گیری بدن)
ISO 8559-2:2017 (استاندارد بین المللی شاخص‌های طراحی اندازه لباس)

ISO 5971:2017 (استاندارد بین المللی طراحی لباس‌های جذب)
ISO 8559-3:2018 (استاندارد بین المللی طراحی و برآورد بدن انسان)
ISO 9920:2007 (استاندارد بین المللی دوخت لباس برای کاهش خطرات آتش)

ISO 13935:2014 (استاندارد بین المللی دوخت لباس انعطاف پذیر (طراحی لباس نخی)
ISO 15831:2004 (استاندارد بین المللی اندازه‌گیری حرارت از دست رفته و عایق بندی لباس به وسیله ی ظرفیت گرمایی)
ISO 18163:2016 (استاندارد بین المللی طراحی لباس و روانشناسی دوخت لباس)
ISO 18825:2016 (استاندارد بین المللی طراحی لباس اندامی)
ISO 5243:2004 (استاندارد بین المللی ماشین آلات نساجی و لوازم جانبی)

DIN 61527:1978 (استاندارد بین المللی انداره لباس کودک و نوجوان)

GMP (Good Management Practices) (استاندارد بین المللی عملکرد خوب در تولید)
GSP (Good Safety Practice) (استاندارد بین المللی عملکرد خوب در ایمن سازی محیط کار)
GSP (Good Service Practice) (استاندارد بین المللی عملکرد خوب در ارائه خدمات)

سایت طاها مدیران

جمع بندی

در این مقاله به نکات مهم ایمنی کارگاه‌های خیاطی تولیدی پوشاک پرداختیم، نکاتی که عدم رعایت آن‌ها، می‌تواند ضررات آسیب زننده جدی برسانند، پس حتما آن‌ها را رعایت کرده تا تا جایی که امکان دارد، از این حوادث در امان باشید.

انواع استانداردهای بین المللی و استاندارد ایران در خصوص الزامات ایمنی کارگاه‌های خیاطی هم ذکر شد.اگر نکته یا مورد دیگری بود که احساس می‌کنید در این مقاله جا انداختیم، برای ما بنویسید.